Stawy Przemkowskie
Dodane przez W_Lapkowski dnia 16.05.2013
Stawy Przemkowskie, rezerwat ornitologiczny utworzony w 1984, został wytypowany do ochrony terenów wodnych i błotnych w ramach międzynarodowej konwencji Ramsar; na rezerwat składa się 35 stawów o łącznej powierzchni 948 ha i 12 łęgowych lasków zajmujących około 75 ha; w wyniku badań prowadzonych w latach 1978-1984 przez członków Sekcji Ornitologicznej Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu Wrocławskiego w rezerwacie i jego okolicach stwierdzono 216 gatunków ptaków, w tym 147 lęgowych; stawy rybne to specyficzne ekosystemy stworzone przez człowieka, istniejące dzięki złożonym, cyklicznie powtarzanym zabiegom gospodarczym; najistotniejszym środowiskiem dla awifauny lęgowej są szuwary trzcinowe i pałkowe, przylegające pasem o zmiennej szerokości (1-50 m, najczęściej 2-5 m) do brzegów grobli stawowych, bądź tworzące „wyspy” na mulistych wypłyceniach stawów; niektóre wyspy wolno dryfują po powierzchni i te właśnie są obierane na miejsca lęgowe przez ptaki żyjące w koloniach; najliczniejszą kolonię tworzy mewa śmieszka, zakładająca w różnych latach 1800-2700 gniazd, często towarzyszy jej perkoz zausznik, którego liczebność waha się od 50 do 200 par; bardziej stabilną liczebność wykazuje perkoz dwuczuby, gnieżdżący się w liczbie 120-140 par, tworząc w niektórych sezonach kolonie do 40 gniazd; nietypowe dla siebie środowisko obrała czapla siwa, jej lęgi od 1982 stwierdzono w szuwarze pałkowym; odmienną biologię wykazuje bąk, który jest ściśle terytorialny; „Stawy Przemkowskie” są najważniejszym, poza Doliną Baryczy, śląskim lęgowiskiem bąka, w poszczególnych sezonach odnotowano od 6 do 9 terytorialnych samców; rezerwat jest także ważnym lęgowiskiem dla gęsi gęgawy, gniazdującej tu w liczbie do 14 par; trzcinowisko stanowi też miejsce lęgów kilku par małych, równie pięknie ubarwionych wąsatek; inne gatunki lęgowe związane z rezerwatem to: bielik, trzmielojad, kania czarna, błotniak stawowy, kobuz, perkoz rdzawoszyi, kormoran czarny, bocian czarny, krakwa, cyraneczka, cyranka, płaskonos, podgorzałka, żuraw; spośród gatunków nie lęgowych obserwowano takie rzadkości, jak: pelikan różowy, ślepowron, czapla nadobna, czapla biała, czapla purpurowa, kazarka, ohar, hełmiatka, szablodziób, brodziec pławny, mewa czarnogłowa, rybitwa białowąsa, dzierzba rudo głowa; rezerwat jest ważnym miejscem wypoczynku i żerowania ptaków migrujących; podczas jesiennych przelotów najliczniejsze są łyski (do 11.600 osobników), krzyżówki (do 10.600) i głowienki (9000).
[Stefan Dudra Paweł Kuźmiak]