Ewangelicka gmina kościelna
Dodane przez W_Lapkowski dnia 09.04.2013
Ewangelicka Gmina Kościelna, wyznanie ewangelickie dotarło do Przemkowa już w latach 20. XVI w. i stopniowo zdobywało coraz większą liczbę zwolenników, ok. 1550 przemkowscy ewangelicy zyskali znaczącą przewagę liczebną w mieście, co pozwoliło im, przy poparciu ówczesnego właściciela Przemkowa Hansa von Rechenberga, na przejęcie kościoła parafialnego; stan taki trwał do połowy XVII w., kiedy w wyniku kontrreformacji Kościół katolicki zaczął odbierać ewangelikom kościoły - w Przemkowie i Wysokiej katolicy odzyskali swoje świątynie w 1654; przez kolejnych ponad 80 lat przemkowscy ewangelicy uczęszczali na nabożeństwa do świątyni w Pogorzeliskach (niedaleko Chocianowa); w 1744 wznieśli w Przemkowie własny dom modlitwy, który w latach 1774-1776 został gruntownie przebudowany, a w 1871 dobudowano do niego strzelistą, neogotycką wieżę; obok świątyni wzniesiono kolejne zabudowania służące gminie: w 1744 plebanię (tzw. pastorówkę), a w 1748 szkołę; wszystkie zabudowania, ogrodzone murem, usytuowano na południowym krańcu miasta, w niewielkim oddaleniu od dzisiejszej ulicy Garncarskiej; przewaga liczebna ewangelickich mieszkańców miasta utrzymała się aż do poł. XX w., katolicy nigdy nie stanowili więcej niż 10-15% ogólnej liczby mieszkańców Przemkowa; dopiero po zakończeniu II wojny światowej, wraz z masowymi wysiedleniami ludności niemieckiej, wyznanie ewangelickie zanikło w Przemkowie; w 1951 świątynia ewangelicka i plebania przekazane zostały parafii prawosławnej p.w. św. Michała Archanioła utworzonej w Przemkowie w 1949; pierwszym znanym z nazwiska pastorem w Przemkowie był Kaspar Sechelender, który przybył do miasta w sierpniu 1553 i przez kilka następnych miesięcy zarządzał gminą ewangelicką; jego następcą został Paul Schebel, a po nim do 1654, tj. do ponownego przejęcia kościoła parafialnego przez katolików, funkcję pastora sprawowali kolejno (wykaz niepełny): Georg Henemann (1584-1603), Johann Müller (1603-1631), Abraham Crusius (1631-1637), Johann Schupelius (1641-1642), Christoph Schrimer i Martin Michelmann (1646-1654); przez kolejnych 87 lat ewangeliccy mieszkańcy miasta pozbawieni byli własnego pastora, funkcja ta przywrócona została w 1741, a pierwszym pastorem został Otto Heinrich Kegel (1741-1743); po nim funkcję tę pełnili kolejno: Gottlieb Sutorius (1743-1766), Andreas Wenzel (1766-1800), Johann Gottlieb Engwitz (1800-1843), Wilhelm Eduard Meiβner (1843-1881), Gotthold Müller (1882-1883), Adolf Jentsch, Paul Schottke.
[Waldemar Łapkowski]